Zamanında teslimat için hemen başlayalım

Fiyat ve kalite sarmalından kurtulan Türk işletmelerinden bazıları halen zamanında teslimat konusunda istenilen seviyeleri tutturamıyor. Üzülerek söylüyorum ki; fiyatı düşürmek ve rekabet edebilmek için Çinli üreticileri kullanmasını bilen şirketlerimiz, kalite konusunda da aynı yolla “düzgün tedarikçiler” bularak bazı konuları aşmış durumdalar. Keşke bunları kendi üretim ve rekabetçilik gücümüzle aşabilmeyi deneseydik. Bunu abartılı bulan okuyucularım, Sayın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 2011’deki TBMM’nin açılış konuşmasında “Her bir dolar ihracat için 82 Sent ithalat yapılması gerekiyor. Dışa bağımlılığın azaltılması lazım” ifadelerini internette bulabilir.

Şövenistler için “kendimiz” realistler için “yurtdışı tedarikçiler” sayesinde fiyat ve ürün kalitesi tarafını aştığımızı biliyoruz. Ancak planlama tarafında hala aksıyor; müşterilerimize zamanında teslimat sunma konusunda ciddi sorunlar yaşıyoruz. Halen bu sorunun karşımıza “sipariş iptalleri” olarak çıkmamasının birkaç nedeni var. Lojistik imkanlarımız, temin süresinin görece kısa görünmesi, dışa açık ekonomi ve risk algısının lehimize oluşu yurtdışındaki müşterilerimizin gözünde bizi tercih edilir yerlerde tutuyor. 

Geçmişte; JIPM (Japan Institute of Plant Maintenance) Japonya ve dünyanın önde gelen TPM ödülünü veren kuruluş danışmanlarıyla yaptığım saha denetimlerinde hep aynı durumla karşılaştım. Yaşı genelde yetmişi geçmiş denetçiler, yıllarını vermiş olduğu o Japon sensei tarzıyla ilk gün yaşlarından beklenmeyen bir performans ile fabrikanın her köşesini dolaşırlar. İlk günün sonlarına doğru bana hep aynı şeyi söylemişlerdir; “Sensei Gökhan; sizin kadar icra kabiliyeti yüksek bir millet görmedik”. İlk bir iki hadiseden sonra ikinci gün gelecek eleştirileri bildiğim için fazla böbürlenmemeyi öğrendim. İkinci gün biraz da o karşı tarafı rencide etmekten çok kaçınan halleriyle “Sensei Gökhan, sizin kadar plansız bir toplum görmedim” tanımlaması her zaman gelmiştir.

Biraz gayretle geçmişte planlama konusunda çalışan firmalarımız ise bugün fark yaratan lider şirketler durumuna gelmiş durumdalar, onlarla gurur duyuyoruz. Bu firmalarda her zaman zamanında teslimat hem kendileri hem de tedarikçileri açısından en önemli kriterdir. Zira zamanında teslimatın oranı planlama kalitesinin sonucudur. Bunu başarmak için bir yerlerden başlamak isteyen okuyucularımıza tavsiyelerimiz şöyle olacak;

• Üretimi veya satışı günlük planlayın, planlama olmadan ölçemezsiniz,

• Planlamış olduğunuz konuyu günlük olarak muhataplarıyla kontrol edin, toplanın tartışın;

o Üretim planlaması ise günlük var/yok listesi,

o Günlük gelmesi gereken/gelmeyen listesi,

o Sevk edilen / sevk edilmeyen listesi

o Teslim edilen / teslim edilmeyen listesi

o Teslim sonrası müşterisi memnun olan / memnun olmayan listesi

• Şimdi tekrar planlayın ve tekrar uygulayın

PUKÖ (Planla-Uygula-Kontrol Et-Önle) döngüsünü ise asla atlamadan ele almayı unutmayın.