ABD’nin dolarları bizim derdimiz oldu

“Para ya bizim başımızın belası ya da hizmetkarımızdır” sözünü kim söylemiş biliyor musunuz? Tam 2 bin yıl önce, Roma İmparatorluğu’nda Augustus döneminin en önemli şairi Quintus Horatius Flaccus. Kısaca Horatius diye tanınır. Sanki bu yıllarda söylenmiş gibi geliyor insana.

Bugünlerde dünyada paranın hizmetkarımız olduğunu söyleyecek pek fazla kişi yoktur sanıyorum. Amerika Birleşik Devletleri’nin son krizden bu yana, yani yıllardır piyasaya sürdüğü trilyonlarca dolar, bütün dünyanın başının derdi oldu. Bu para ile mutlu bir hayat sürdürmekte olan ülkeler, şimdi para çekip gidecek korkusuna kapıldılar. Gelişmekte olan ülkelerde döviz fiyatları arttı ve hemen hepsi de faiz yükseltme kararı aldılar.

Ancak, görünen o ki ABD’nin bizi içine soktuğu bu dertli ortam belki de artarak sürecek. Çünkü, Amerika’nın yaptığı operasyon aslında piyasaya sürdüğü paranın azaltılmasını içeriyor. Geçen ay 65 milyar dolar olan para miktarı, önümüzdeki aylarda 10 milyar dolarlık azaltımlarla sıfıra doğru gidecek. Bundan sonra da, yıllardır ortaya saçılan paranın toplanması aşamasına geçilecek. İşte bu kısım belki de dünyayı daha çok rahatsız edecek.

Birkaç aylık sürede dövizdeki sert dalgalanmalara ek olarak faizlerdeki yükselme, iş dünyasında geleceğe dönük tüm hesapları ve planları alt üst etti. Faizdeki “şok” artırım, bizim piyasalardaki döviz fiyatlarının artışını biraz frenledi ama geriletmeye yetmedi. Bunun anlamı şu: Artık ithalat yaparken daha çok para ödeyeceğiz. İthalata daha çok ödeyince ihracat da çok kazançlı olmayacak. Dolar ve Euro almak için kullanacağımız TL için de bankalara daha yüksek faiz ödeyeceğiz. Bunların sonucu belli: Enflasyon.

Ocak verileri de bizi doğruluyor. Aylık enflasyon yüzde 1.72 artarken, yıllık TÜFE 7.48 oldu. Sanayi sektöründeki üreticilerin yurt içine sattıkları ürünlerin fiyat değişimini yansıtan (toptan fiyatlar) Yurtiçi ÜFE Ocak'ta yüzde 3.32 arttı. Yıllık ÜFE ise 10.72'ye çıktı. Biliyorsunuz, Merkez Bankası enflasyon hedefini revize etti ve Hükümete 28 Ocak’ta enflasyon artışını açıklayan mektup gönderdi. Banka, döviz artışının yarattığı etkiye dikkat çekiyor.

Sonuçta her şeyin fiyatı yükselecek ve ürünlerimizi daha pahalıya üreteceğiz. Daralan dünya pazarlarında ya zararına ya da çok düşük kar oranlarıyla satış yapmaya çalışacağız.

Global dünya krizlerinin yıkıcı etkilerinden kendimizi kurtarsak da artçı sarsıntılar bizi sürekli olarak vurmaya ve tedirgin etmeye devam ediyor. Ama biz denizlere açılırken her zaman fırtınasız, dalgasız yol almanın mümkün olmadığını biliyorduk. Zor koşulların yüksek tecrübeli kaptanları olarak elbette gemilerimizi yüzdürmeyi  sürdüreceğiz. Şunu da iyi biliyoruz ki her fırtınanın sonu vardır ve güneş yeniden açar.