Bisiklet gibi kiralanacak ‘şehir oto’ları geliyor

Avea’nın Google Glass’a dönük hazırlıkları için destek aldığı Massachusets Institute of Technology’nin (MIT)  Mobile Experience Lab’ında şirketin CEO’su Erkan Akdemir’le geleceğe dönük teknolojiler konusundaki sunumları izliyoruz.

MIT Mobile Experience Lab kurucusu ve Direktörü Federico Casalegno, sözü MIT Media Lab araştırma uzmanı Ryan Chin’e bıraktı:

- Şehirler başlangıçta su kaynakları etrafında kuruluyordu. Ulaşım koşulları geliştikçe şehirler de büyüdü, yapılar temelden değişti. Ancak, özellikle mega kentlerde bir yerden bir başka noktaya hareket etmek saatler almaya başladı.

Buna İstanbul’u da örnek gösterdi:

- İstanbul’a ilk 15 yıl önce gelmiştim. O zaman trafik kötüydü. Eminim şimdi çok daha kötüdür.

Mega kentlerin sorunlarına bir başka örneği de Pekin’den verdi:

- Pekin’de hava kirliliği dayanılır gibi değil. Pekin, koca bir sigara odasını andırıyor.

MIT’deki uzmanların, araştırmacıların özellikle mega kentlerdeki sıkıntıları dikkate alarak“microcity” projeleri geliştirdiğini vurguladı:

- Artık, şehirlerin ilk kurulduğu dönemdeki 5-10, en fazla 20 dakikalık yürüme mesafelerini aşmayan mikro kentler oluşturmak gerekiyor. Mega kentlerin içinde böyle alanlar yaratılabileceğinin örneklerini ortaya koymaya çalışıyoruz.

Bu çalışmaların yanı sıra “paylaşım ekonomisi”nin de öne çıkacağını kaydetti:

- Gün gelecek, küpe bile kiralık olacak.

Ardından 360 derece dönebilen araç örneklerini ekrana yansıttı:

- MIT’de şehir otosu çalışmaları son aşamaya geldi. Şu anda kaza testleri yapılıyor. Araç, 360 derece dönebiliyor. Elektrikle çalışıyor. Park pozisyonunda, bir normal otonun yerine 3 tane bu araçtan sığabiliyor.

New York ve Londra’da oldukça yaygınlaşan, yerel yönetimler tarafından teşvik edilen kiralık bisikleti örnek gösterdi:

- Bisikletin rahat kullanılabildiği kentlerde kiralama işi önemli ölçüde oturdu. Aynı yöntem MIT’nın geliştirdiği araç gibi otolarda neden olmasın. Kentlerin normal araçlarla dolaşılması zor noktalarında bu otolar kiralanır. İhtiyaç görülür. İş bittiğinde de en yakın park alanına araç bırakılır.

Şimdilik hayal gibi görünse de örneği daha da ileri götürdü:

- Sürücüsüz araçlar üzerinde de çalışmalar yoğunlaştı. Bu araçlar ticari olarak seri üretilir hale dönüşünce, kiralamanın şekli de değişecek. Siz aracı çağıracaksınız. İstediğiniz yere kendi kendine gelecek. İstediğiniz noktaya sizi götürecek. Beklemesi gerekiyorsa kendi kendine parka geçecek. Beklemeyecekse, bir başka müşteriye doğru yola çıkacak.

MIT’de bize şu anda hayal gibi görünen gelişmeleri izlerken bir an çocukluk günlerime daldım.

Çocukken benim hiç bisikletim olmadı... Bisiklet özlemimi, kiralama yöntemiyle giderirdim...

Cebimdeki paranın durumuna göre 15 dakika, yarım saat dolaşır, bisiklet sahibi olamamanın ezikliğini biraz olsun üzerimden atmaya çalışırdım...

Yoksul çocuklara dönük bisiklet kiralama işi, bugün Londra, New York gibi dünyanın önde gelen mega kentlerinin ulaşım çözümleri arasında yerini almış bulunuyor.

Buna “kiralık şehir otosu” formülünün ekleneceği günlerin hiç de uzak olmadığı anlaşılıyor.

 

 

 

 

 

MIT Human Dynamics Grubu araştırma görevlisi Joost Bonsen, verdiği dersin içeriğini aktardı:

- Laboratuvarda geliştirilenin nasıl hayata geçirilebileceğine dönük dersler veriyorum.

MIT’nin laboratuvarda geliştirilen teknolojilerin, çözümlerin ticarileşmesine çok önem verdiğini vurguladı:

- 1997 yılında MIT’de doğan şirket sayısı 4 bin dolayındaydı. Bu şirketlerde 1 milyon kişi çalışıyordu. Ciroları toplamı da 250 milyon dolardı.

Bugünü de anlattı:

- Bugün MIT’de doğmuş 25 bin 800 şirket faaliyet gösteriyor. Bu şirketler 3.3 milyon kişiye istihdam sağlıyor. Ciroları toplamı 2 trilyon dolara ulaşıyor. 10 yılda bir MIT’de doğan şirket sayısı ikiye katlanıyor. MIT’de iki haftada bir yeni şirket doğuyor.

MIT’de kurulan şirketlerin ne kadarının battığını merak ettim:

- MIT’de doğan şirketlerin 3’te biri ölüyor.

Bırakın tek üniversiteyi, Türkiye’deki 180 dolayındaki üniversitenin tetiklediği, kuruluşuna zemin hazırladığı şirketlerin toplam ciroları günün birinde 2 trilyon dolara ulaşabilir mi?