Demokrasi ve ekonomi

Türkiye çok gergin bir seçim süreci geçirdi. Sandıktan ‘gerginliğe’ prim çıkmadı. Öyle anlaşılıyor ki ‘iddialar hangi boyutta olursa olsun’ demokratik yollar dışında bu ülkede ‘hükümet’ değiştirmeye Türk milleti prim vermiyor. Sonuçlar ‘öncelikle milletimiz ve vatanımız için hayırlı olsun’ diyelim ve artık ‘şu seçim bitsin’ söylemini bir tarafa bırakalım. Çünkü demokrasi varsa seçimler olacak. Sandıktan çıkana da herkes razı olacak. Aksi takdirde ‘kaos’ hem demokrasiyi hem de ekonomimizi zedeler.

EKONOMİ NE DURUMDA

Hükümetin, 2013’ün son çeyreğinde aldığı ekonomiyi soğutmaya dönük önlemler etkisini gösterdi ve 17 Aralık Süreci’nin de etkisiyle makro verilerde ilginç bir düzelme yaşandı. Kurlardaki yükselişin de etkisiyle dış ticaret açığımızda rekor düzeyde azalma gördük. İhracat şubat ayında 2013’ün aynı ayına oranla yüzde 6.2 arttı ve 13 milyar 150 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemde ithalat ise yüzde 5.9 azalarak 18 milyar 250 milyon dolar olarak hesaplandı. 

Dış ticaret açığı ise yüzde 27.2 azalarak 7 milyar 9 milyon dolardan 5 milyar 100 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı, 2013 şubat ayında yüzde 63.9 iken, bu yılın aynı ayında yüzde 72.1’e çıktı. Bu süreç önümüzdeki aylarda da devam edebilir ve cari açık riskimiz önemli ölçüde onarılabilir. TÜİK’in açıkladığı 2013 yılı büyüme rakamları da yüz güldürdü. Çünkü Türkiye ekonomisi 2013 yılında yüzde 4 büyümeyi yakaladı. Son çeyrekteki yüzde 4.4 büyüme Türkiye’nin 2013 performansını pozitif etkiledi ve yıl bazında dünya çapında hiç de küçümsenmeyecek bir büyüme oranı yakaladık.

GERİLİM DEVAM EDER Mİ? 

Ağustos ayında Cumhurbaşkanlığı seçimi yapılacak. 2015’te de genel seçim var. Dolayısı ile önümüzde çok daha zorlu bir seçim maratonu görünüyor. Ancak 30 Mart seçimlerinden çıkan sonuçlar bu iki seçim için daha olumlu ve öngörülebilir bir kazanım sağladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 30 Mart gecesi yaptığı konuşmada, ‘bundan sonra da ne görev verirseniz layıkı ile yerine getiririz’ mealindeki sözleri arada kaynadı ama bence bu Cumhurbaşkanlığı için bir mesajdı. Ayrıca Ak Parti yönetimi tüzükteki ‘Üç Dönem’ kuralını bu güne kadar değiştirmedi. Yani seçim sonuçları beklenmiş durumda. Bu nedenle Cumhurbaşkanlığı için Recep Tayyip Erdoğan yarışa katılabilir, Ak Parti de 2015 genel seçimlerine bir başka Genel Başkan ile girebilir. Bu dönemde de siyasette gerilim devam edecektir. Ancak, siyasetin muhalif kanadındakiler en azından 30 Mart seçimlerinden önceki yüksek dozlu gerilim politikalarının Ak Parti ya da Erdoğan’a olumsuz etki yapmadığını artık anlamış olmalılar.

2013’te yüzde 4 büyüme rakamı doğal olarak hükümet kanadını mutlu etti. Çünkü bu rakam aslında yüzde 3.6 olarak revize edilmişti. Maliye Bakanı Şimşek, yerel seçim sonuçlarıyla birlikte siyasi risklerin azalacağına inanıyor ve şimdi rahatlayacak iç talebin, 2014 büyümesini pozitif destekleyeceğini düşünüyor. Şimşek, yaptığı yazılı açıklamada, şunları söyledi:  “2013 yılında yüzde 4 ile OVP’de öngördüğümüz yüzde 3,6’lık tahminin de üzerinde büyüdük. Bu performans, geçen yıl FED’in parasal sıkılaştırma politikasına geçişi ile artan finansal volatiliteye; küresel, bölgesel ve siyasal gerginliklere; en büyük ticari ortağımız olan AB’deki daralmaya ve yüksek seyreden petrol fiyatlarına rağmen elde edilmiştir. Beklentilerin aksine ekonomi son çeyrekte de güçlü seyrini korudu. Ekonomimiz önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,4 ile güçlü bir düzeyde büyüdü. 2014 yılında büyüme bir miktar yavaşlasa da görünüm pozitif seyrini korumaktadır. Sanayi üretimi, kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksi gibi eşanlı göstergeler, 2014 yılının ilk çeyreğinde büyümenin ılımlı düzeylerde seyrettiğine işaret etmektedir. 2013 yılında büyümeyi destekleyen stokların 2014 yılında da büyümeye pozitif katkı yapması beklenmektedir. Ayrıca kurdaki gelişmelerle AB’deki toparlanma dış talep kaynaklı büyümeyi destekleyecektir. Yerel seçim sonuçlarıyla birlikte siyasi risklerin azalması iç talebi ve 2014 büyüme görünümünü destekleyecektir.”