Ekonomimiz güçlü

Ortalık toz duman. Bir tarafta yolsuzluk fırtınası bir tarafta komplo teorileri. Küresel ekonomide de ABD ve Avrupa’nın durumu hala sıkıntılı. İşte böyle bir ortamda 2014’e girerken ekonomi için endişeler de artıyor. Peki gerçekten durumumuz tehlikeli mi?  Önce güncel olanla ilgili bir cümle söylemekte yarar var. Türkiye’nin başındaki iki önemli bela ‘yolsuzluk ve komplo teorileridir’ ve bizim bu iki beladan da kurtulmamız en doğrusu. Şimdi de ekonomimizin son verilere göre durumu nedir ona bir bakalım: Küresel ekonominin halen sıkıntılı olduğu bir dönemde, Türkiye ekonomisi 2013’ü yüzde 4 civarında bir büyümeyle kapatıyor. Yılın son çeyrek verileri için bizim tahminlerimize dayanarak yaptığımız hesaplamalara göre, 2012’de 787.7 milyar dolar olan Türkiye’nin yıllık toplam milli geliri, 2013’te 819.3 milyar dolara yükseldi. Bu rakamı 75 milyon nüfusa böldüğümüzde de kişi başına milli gelirimiz, 10 bin 924 dolar çıkıyor. 2012’ye göre 327 dolarlık yükseliş oluyor. Türkiye’nin 2013 yılındaki yüzde 4’lük büyüme rakamı da dünya genelinde en yüksek büyüme rakamlarından biri olacak. 

BABACAN SAĞLAMCI

Hükümetin ekonomi patronu konumundaki Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, özellikle yılın son çeyreğindeki büyümeyi etkileyecek bazı tedbirleri hayata geçirmişti. Hedefi, yüksek dış ticaret açığı nedeniyle yüksek seyreden ‘cari açık’ riskini azaltmaktı. Küresel krizin etkilerinin devam ettiği, gelişen ülkelerin para bulmakta zorlanabileceği bir ortamda cari açığı yüksek bir ülke olmanın riskleri artırdığını düşünün Babacan, kredilere ve taksitli alışverişe limitler getirdi. Orta Vadeli Program (OVP) hedeflerini ‘aşağı yönlü’ revize etti. Bu önlemler nedeniyle aslında Türkiye daha yüksek bir büyüme yakalayabileceği 2013’te muhtemelen yüzde 4’lük ya da yüzde 3.9’luk bir büyüme ile yılı tamamlayacak. 2014-2016 dönemini kapsayan yeni OVP’ye göre Türkiye 2013’ü yüzde 4, 2014’ü yüzde 5 büyme ile tamamlayacak.

İHRACAT DÜŞÜYOR

Türkiye’nin dış ticareti 2013’te küresel krizin etkisiyle yavaşladı. 2012’de 152.5 milyar dolar olan ihracatın, bu yıl 150.9 milyar dolarda kalması bekleniyor. Buna karşın ithalat yükselişini sürdürdü. Bu da ekonomide fren anlamına gelen önlemlerin doğru adımlar olduğunu gösteriyor. Çünkü Türkiye’nin 2012’de 236.5 milyar dolar ithalatının 2013 sonunda 247.9 milyar dolar olması bekleniyor. Ocak-Ekim gerçekleşmiş TÜİK verilerine göre Türkiye’nin 10 aylık dış ticareti yüzde 4’lük artışla 321.8 milyar dolar oldu. İthalatın ihracatı karşılama oranı ise yüzde 64.4’ten yüzde 60’a geriledi. 

İŞSİZLİK VE ENFLASYON

Türkiye’nin 2013 yılına ilişkin en son işsizlik verileri TÜİK tarafından eylül ayı için 16 Aralık’ta açıklandı. Bu verilere göre işsiz sayısı 292 bin kişi yükseldi ve toplam işsizler 2 milyon 831 bin kişi oldu. İşsizlik bir önceki döneme göre 0.8 puan artarak yüzde 9.9’a çıktı. Tarım dışı işsizlik yüzde 0.7 artarak yüzde 12.3’e yükselirken, 15-24 yaş arası genç işsizlik oranı da yüzde 19.4 oldu. Enflasyon cephesinde ise daha olumlu rakamlar var. Kasım ayı için açıklanan yılın son enflasyon verilerine göre geriye doğru 12 aylık enflasyon TÜFE’de yüzde 7.32, ÜFE’de 5.62 olarak gerçekleşti.

KORKMAYA GEREK YOK

Türkiye’nin son günlerde yaşadığı ‘yolsuz soruşturmaları’ kaynaklı siyasi tartışmalar elbette ülkenin imajını olumsuz etkiledi. Makro ekonomide, özellikle kurlar ve faizlerde önemli hareketlilik yaşadık. Ancak, Türkiye’nin ekonomik yapısı geçmişe göre çok daha güçlü. Bu yüzden de bir kriz korkusu yaşamak son derece yanlış. Yeni gerilimlerde olası etkilenme yine faiz, kurlar ve borsa üçgeninde yaşanabilir. Ancak bu etkiler çok geniş aralıklarda hareket yaratamaz ve kalıcı da olamaz.    

* Türkiye’nin Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 6 Aralık 2013 itibariyle 114.8 milyar dolar.

* Türkiye’ye 2012’de giren ‘doğrudan yabancı yatırım’ miktarı 13 milyar dolardı. Bu yıl bu rakamın 11.1 milyar dolarda kalması bekleniyor. 

* Türkiye’nin toplam borçlarının, toplam GSYİH’e oranı yüzde 36.2 seviyesinde. (Maastricht kriteri olan yüzde 60’a göre çok iyi durumda)

* 2012 son çeyreğinde 240.4 milyar TL olan ‘Kamu Net Borç Stoku’, 2013 2. Çeyrek’te 217.5 milyar TL’ye indi. 

* Türkiye’nin kamu ve özel sektör toplam brüt dış borcu 2013 2. çeyrek itibariyle 367.3 milyar dolar. Bunun 252.4 milyar doları özel sektöre ait.