Sanayinin devler ligine ÇOSB’den 20 firma girdi

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) 47 yıldır aralıksız yayınladığı sanayinin devler ligi listesine 2014 verilerine göre Çerkezköy OSB’den 20 firma girdi. 'İSO-Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2014’ yılı raporunun sonuçları İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklandı. Açıklanan listede Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’nde (ÇOSB) faaliyet gösteren firmalardan 20’si ilk 500 büyük sanayi kuruluşu arasında yer alma başarısını gösterdi. Geçen yıl da ‘En Büyükler 500 Ligi’nde ÇOSB’den 20 firma yer almıştı.

İlk 500 büyük firma sıralamasında ÇOSB katılımcılarından Arçelik A.Ş. bir basamak yükselerek 4’üncü, geçen yıl çalışmaları yetiştiremediği için listede yer alamayan BSH 2014 devler ligi sıralamasında 18’inci sırada yer aldı. ÇOSB katılımcılarından Öznur Kablo İSO sıralamasında 140’ıncı sırada yer aldı. İSO yetkililerinden alınan bilgiye göre 2013 listesine 142’nci sıradan giren Bilim İlaç 2014 araştırmasına kendi isteğiyle katılmadı.

SÖZDİNLER: ÇOK ÖNEMSEDİĞİMİZ BİR ARAŞTIRMA

Türkiye’nin sanayi alanındaki en kapsamlı çalışmasını değerlendiren ÇOSB Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Sözdinler, “Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu listesine 2014 verilerine göre bölgemizden 20 firmanın girmesi çok önemli. Biz ÇOSB yönetimi olarak katılımcılarımızın en verimli üretimi sağlamaları, katma değeri yüksek teknolojili üretim yapabilmeleri için ulaşım, iletişim, altyapı çalışmalarımızı aralıksız sürdürüyoruz. İSO’nun ‘İkinci 500 Büyük’ listesinde de birçok katılımcımızın yer almasını bekliyorum. Türkiye ölçeğinde yapılan bu araştırmayı ÇOSB’nin ev sahipliği yaptığı seçkin firmaların üretimde geldiği noktayı göstermesi bakımından çok önemli buluyoruz” dedi.

 Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2014 araştırma sonuçlarını İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO Başkan Yardımcıları Adnan Dalgakıran ve İrfan Özhamaratlı birlikte açıkladı. Açıklanan verilere göre, sanayinin zirvesinde geçen yıl olduğu gibi bu yıl da 37 milyar 501 milyon TL’lik üretimden satışı ile TÜPRAŞ yer aldı. Net satışlarını 2013 yılına göre yüzde 3.9 artırarak 473 milyar TL’ye çıkaran ‘500 Büyük Sanayi Kuruluşu’ Türkiye sanayi ihracatının yüzde 40.7’sini gerçekleştirdi.

En büyük şirketlerin ağırlıklı olarak petrokimya, otomotiv ve demir-çelik sektörlerinden olduğu araştırmada, ikinci sırayı 10 milyar 539 milyon TL’lik üretimden satışı ile Ford Otomotiv, üçüncülüğü ise geçen yıl dördüncü olan Oyak-Renault 8 milyar 777 milyon TL satışla aldı.

İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasına göre şirketler, 30 milyar TL olan esas faaliyet gelirlerinin yine yarısından fazlası olan 16 milyar TL’sini finansmana harcadı. Faaliyet kârlılığı ile ilgili bir diğer önemli gösterge olan EBITDA verilerinde de faaliyet kârlılığı gerilemeyi teyit etti. 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nda EBITDA oranı geçen yıl yüzde 11 iken, bu yıl yüzde 10.7’ye indi. Şirketler toplam istihdamını yüzde 5.3’lük artışla 580 bine çıkardı. Şirketlerin duran varlıklarının toplam varlıklar içindeki payı yüzde 50’den yüzde 46’ya gerilerken, zarar eden şirketlerin sayısı ciddi bir azalışla 129’dan 83’e indi. Kurlardaki hareketlilik ve konjonktürel faktörlerin etkisiyle bazı şirketlerin kambiyo pozisyonlarının olumlu katkısıyla 500 büyüğün karlılığında artış yaşandı.

Şirketlerin finansal yapısının sağlıklı olup olmadığının en önemli parametrelerinden olan toplam borçların özkaynaklara oranı ise geçen yıl olduğu gibi yine yüksek bir oran olan yüzde 132 seviyesini korudu.

Şirketlerin 2014 verilerine göre düşük teknoloji kullanım oranı yüzde 40, orta-düşük teknoloji kullanımı yüzde 37, orta-yüksek teknoloji kullanımı yüzde 19 ve yüksek teknoloji kullanımı yüzde 3 oldu. Rapora göre 500 büyük şirket, üretimden satışlarının yüzde 0.7’sini AR-GE harcamalarına ayırırken, yabancı sermaye paylı kuruluşların sayısı 2014 yılında 126’ya geriledi.

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, rapora göre sanayinin esas faaliyet karları açısından 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun performansında ciddi oranda gerileme yaşandığına dikkat çekti. Şirketlerin faaliyet karının bir önceki yıla göre yüzde 6.4’e gerileyerek 30 milyar TL’ye düştüğünü vurgulayan Bahçıvan, “Bizim için esas olan sanayicinin faaliyetinden elde ettiği kârdır. Bu rakamda gerileme olması oldukça düşündürücü. Sanayicilerin kârlılık artışında faaliyet dışı imkanlarının olumlu etkisi oldu. Ancak ana faaliyeti olan sanayiden elde ettiği karlılığın asla geri plana itilmemesi gerekli” diye konuştu.

Bahçıvan, araştırmanın “Sanayi şirketlerinin teknoloji ve katma değere daha çok yönelmeleri gerektiği, finansman yönetiminin, en az üretim kadar önem kazandığını ve sanayisiz bir büyümenin sürdürülemeyeceği” gerçeklerini ortaya çıkardığını söyledi.

Sanayinin son 15 yıldan bu yana genel ekonomi içindeki ağırlığını kaybetme sürecinin devam ettiğini, hak ettiği noktaya yaklaşamadığını hatta uzaklaştığını söyleyen Bahçıvan, 2015 yılı birinci çeyrek verilerinin moralleri bozan bir tablo ortaya koyduğunu belirtti. Bahçıvan, “Buna göre 2015 ilk çeyrekte 2.3 büyüyen ekonomide imalat sanayi büyümesi yüzde 0.8 olarak gerçekleşti. Bu da hep dile getirdiğimiz büyümenin kalitesi sorununu bir kez daha açıkça gösterdi. Büyüme büyük ölçüde tüketim ağırlıklı oldu. Türkiye’nin yarınlarını düşünen herkes, bu kısır döngüyü görmek zorunda. Dahası karar vericilere ve başta biz sanayicilere düşen görev bunu kırmak ve tersine çevirmek olmalıdır. Sanayicilerimizin kur baskısı ve faizler nedeniyle finansman baskısına yenildiği gözüküyor” dedi.

Bahçıvan İSO 500’ün temel göstergelerinden söz ederken şu değerlendirmeyi yaptı:

“2014 yılında şirketlerin toplam satışları geçen yıla göre yüzde 3.9’luk bir artışla 473 milyar liraya çıkmıştır. Yalnız bu artışın 8.2’lik 2014 yılı enflasyonunun altına kalması düşündürücüdür. Faaliyet kârlarına baktığımızda 500 büyük şirketin geçen yıla göre performansının biraz düştüğünü görüyoruz. 2013 yılında faaliyet kârını yüzde 8’e çıkaran 500 büyük sanayi şirketlerimizin, 2014 yılındaki faaliyet kâr oranı yüzde 6.4’e gerilemiştir. Yani 2013 yılında 36 milyar lira faaliyet kârı elde eden şirketlerimizin bu kârı 2014 yılında 30 milyar liraya düşmüştür. Geçen yıl, sanayi şirketlerimiz neredeyse esas faaliyetlerinden elde ettikleri kârlarının yarısı ile finansman giderlerini karşıladıklarının altını çizmiştik. Bu yıl ki tabloda da görebileceğiniz gibi ne yazık ki bu yıl da aynı durum ile karşı karşıyayız. Sanayinin asıl temel faaliyet alanı olan esas faaliyet kârlarına baktığımızda 500 büyük şirketin performansının ciddi oranda gerilediği görülüyor. 2013 yılında faaliyet kârları 36.5 milyar lirayı bulan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu, bunun yarısından çoğunu, 19 milyar lirasını finansman gideri olarak kaybetmişti. Bu yılda da 500 büyük şirketimiz, 30 milyar lira olan esas faaliyet gelirlerinin yine yarısından fazlasını, 16 milyar lirasını finansman gideri olarak kaybetmiş görünüyor.”