Bizde iş güvenliği herşeyden önce gelir

GİRAY DUDA

Zübeyir Koca, Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’ndeki genç üst düzey yöneticilerden birisi. TrelleborgVibracoustic firmasının Genel Müdürlüğü’nü yürüten Zübeyir Koca, ÇOSB’de geçen ay yapılan genel kurulda yönetim kurulu üyeliğine de seçildi. Koca ile yöneticiliğini yaptığı TrelleborgVibracoustic firmasının faaliyetlerini konuştuk.

- Sayın Zübeyir Koca önce sizi tanımakla başlayalım söyleşimize.  

- Ben Kırşehirliyim. Erciyes Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümü mezunuyum. Orada biraz çalıştım. Sonra İstanbul’a yakınlığı dolayısıyla, arkadaşlarım da buradaydı, Ekim 1998’de Çerkezköy’e geldim. 16.5 yıldır Trelleborg’da çalışıyorum. Burada Bakım Mühendisi olarak başladım. Bir yıl bu görevi yaptıktan sonra 2 yıl satın alma mühendisliği yaptım. Daha sonra 2 yıl satın alma şefliği ve 2 yıl da bakım çevre müdürlüğü görevlerinde bulundum. Daha sonra İmalat Müdürü ol, dediler. 3-4 yıl da onu yaptım.

FABRİKAYI TAŞIMA KARARINI DEĞİŞTİRDİK

Bu arada, 2008 yılında Romanya’da hortum fabrikası kurma projesi vardı. 2008 yılında buradaki hortum üretimi işini Romanya’ya taşıma kararı aldılar. Bu nedenle  buranın yarısını taşıma görevi bize verildi. Ancak, biz, üretimi neden burada yapmıyoruz, dedik. Orada yeni yer alınmış, yatırım yapılmıştı, çok zor ikna ettik Çerkezköy’de kalması için. Fransız arkadaşlarla bir fizibilite çalışması yaptık ve biz bunu Türkiye’de daha da iyi yaparız diyerek raporumuzu ortaya koyduk. 2008 yılı ocak ayında kapatma kararı alınan hortum üretimiyle ilgili 2008’in temmuz ayında yeniden Türkiye’de yapalım kararı alındı. Bu nedenle 2009’un ortasına kadar Tristone fabrikasında sorumluluk aldım. Çok da başarılı olduk. Fransa’daki hortum fabrikası kapatıldı ve Tristone’a, Çerkezköy’e getirildi. Trelleborg’daki hortum üretimi bölümü de oraya taşındı. Boşalan bölümü de değerlendirerek Trelleborg’u kendi içinde büyüttük. 2008 Ocak ayında 80 kişinin işten ayrılacağı, iş kaybedeceği projede 6 ayda durumu tersine çevirip, şu anda yaklaşık 300 kişiye iş imkanı sunan bir fabrika haline getirdik. Bu, bizim gurur duyacağımız işlerden birisidir. 2010’da Tristone’u sattılar.

Tristone’dan sonra Trelleborg’da bana Genel Müdür Yardımcılığı görevi verildi. 2011’de Trelleborg’un genel müdürü Brezilya’ya gitti, bana teklif edildi ve şartlar bana uygun geldi.  2011’den beri Genel Müdür olarak görev yapıyorum.  

KONFOR PARÇALARI ÜRETİYORUZ

- Sayın Koca, Trelleborg neler üretiyor?

- Trelleborg, titreşim önleyici, kauçuk esaslı, kauçuk metalin birleşmesinde oluşan anti vibrasyon parçaları üretiyor. Asıl işi titreşimi önlemek. Araçların şase ile gövdesi arasında, motor ile gövdesi arasında, titreşimleri içeriye, yolculara yansıtmamak için konfor parçaları üretiyor.

- Küçük büyük her tür araç için üretiyor musunuz?

- Kamyonlar için üretim yapmıyoruz. Bu bizim alanımız değil. Biz daha çok otomobilde, Renault’ya, Pegeout’a, Ford Transit’e üretim yapıyoruz. Mercedes’e, Maserati’ye, BMW, Daimler Chrysler ve Avrupa Fiat bizim ürettiğimiz parçaları kullanıyor. Şimdi Toyoto’dan da yeni örnek parça aldık, onlara da önümüzdeki yılın başında aynı kalitede parça üreteceğiz. Antivibrasyon parça üreten bir fabrika olarak, sektörün liderlerinden birisi olduğumuzu açıkça söyleyebilirim.

DÜNYADA YÜZDE 16’LIK PAYA SAHİBİZ

- Üretim ve satışlarınızın önemli bir kısmı Avrupa’ya mı yapılıyor?

- Evet. Trelleborg Vibracoustic  grubu 2012 yılında Trelleborg ve Vibracoustic şirketlerinin birleşmesiyle ortaya çıktı. Bunlar, İsveç ve Alman ortaklı şirketler. Dünyada bu alanda yüzde 16’lık üretimi biz yapıyoruz. Toplam 38 fabrikamız var. Hepsi otomobil için, kimi yerlerde de otobüs ve kamyon için üretim yapıyorlar.

Bu yüzde 16’lık oran gösteriyor ki biz dünya lideriyiz. Şirketimizin, dünya çapında 10 binden fazla çalışanı, 1.7 milyar dolarlık ciromuz var. 19 ülkede ve 5 kıtada üretim yapıyoruz. Çok çeşitli parçalar üretiyoruz. Araçlara göre müşteriye göre değişiyor.

EN BÜYÜK MÜŞTERİMİZ VOLKSWAGEN

- Bildiğimiz, tanıdığımız tüm otomotiv firmalarıyla çalışıyorsunuz galiba.

- Üretim yapmadığımız bir otomotiv firması yok. Tüm markalara üretim yapıyoruz. En büyük müşterimiz Volkswagen. Çevre ve iş güvenliği konusunda kesinlikte taviz vermiyoruz.

- Satışlarınıza ilişkin grafiklere baktığımda birkaç yıl önce bir sıkıntı yaşandığını gördüm. Bu neden oldu?

- Evet, 2012 yılında bir sarsıntı yaşadık, satışlarda azalma oldu. Bunun nedeni de önemli bir müşteriyi kaybetmemizdi. Ancak gördüğünüz gibi 2014 yılı çok iyiydi ve azalmayı telafi ederek hayli yukarıya çıktık. 2015 yılı daha da iyi olacak.

CİROMUZ 46 MİLYON EURO

- Türkiye’de bir başka fabrika daha var değil mi?

- Trelleborg’un Bursa’da da bir fabrikası var. Onlar da otomotiv parçası üretiyorlar ama daha çok kamyonla ilgili yedek parça üretiyorlar. Bizden biraz daha büyük firma. Bir de Ortadoğu’da bir firmamız var, yüzde 51’i bizim. Bunların hepsi ayrı ayrı firmalar ama hepsi Almanya’ya bağlı. Hepsi kendi içinde bağımsız ama tabii ki Almanya’ya bağlı.

Bizim üretimimizin yüzde 50’si yerli üretim için iç piyasaya veriliyor, yüzde 50’si yurt dışına ihraç ediliyor. Eskiden ihracat oranımız yüzde 80’di. Türkiye’den büyük miktarda iş aldığımız için yüzde 50’ye düştü. Şu andaki yıllık ciromuz 46 milyon Euro. Önümüzdeki yıl tahminen 55 milyon Euro olacak. 2020 hedefimiz şu anki durumunun iki katına çıkarıp 450 civarında kişiyi istihdam etmek. Bu aşamaya gelirsek çevrede depo kiralayacağız muhtemelen. Mevcut yerimizde bu çapta üretim mümkün gözükmüyor. Depo bulmada sorun yaşayacağımızı zannetmiyorum.  

- Dolar-Euro kur oynaklıklarından dolayı sıkıntı yaşıyor musunuz?

- Dolar ve Euro aynı paralellikte ilerlemediği için elbette etkileniyoruz ama artık bunu yönetmeyi öğrendik. Çok büyük oynamalar olmazsa ufak oynamaları yönetebiliyoruz. Türkiye’de bu koşullarda tüm yöneticiler aynı zamanda finans yöneticisi de oldu.

İŞİMİ GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE YAPIYORUM

- Gelirken fabrika duvarlarında çocukların yaptığı çok sayıda resim gördüm. Resimlerin ve yazıların temel, ortak teması da fabrikadaki iş güvenliğinin korunması, iş kazalarının önlenmesi üzerine idi. Anladığım kadarıyla bu konuya özel bir önem veriyorsunuz.

- Bizim üretim miktarından daha çok önem verdiğimiz bir konudur bu. İşçi arkadaşların ailelerine fabrikayı gezdirdik, çocuklara duvar boyamaları için izin verdik. Babalarının annelerinin hangi makinalarda çalıştığını gördüler. İş güvenliğinde farkındalığı artırmak için bunu yaptık. Ailelerin de iş güvenliği konusunda aktif olması için yaptık. Çocuklar, anne ve babalarına iş güvenliği açısından mesajlarını versin, işe girerken çocukların yaptığı resimleri görsünler, çocukları akıllarına gelsin daha dikkatli olsunlar diye. Bu projeyi de lojistikteki arkadaşlar ürettiler. Bu fikir onlara ait. İşimi güvenli bir şekilde yapıyorum (I do my job safe) şeklinde de sloganlaştırdık.

Bu proje iş güvenliğinin insanlar tarafından benimsenmesi açısından çok önemli oldu. İşçilerin kendi projeleri oldu. Bizim fabrikada çalışanların her türlü yetkisi vardır. Eğer bir risk görürse, istemezse çalışmaz, İş güvenliği konusunda tam yetkilidir. Kendisini, çevresini riske etmeden güvenli çalışma konusunda tüm yetki onundur. Eğer bir sakınca sıkıntı görürse o anda işi durdurma dahil her türlü yetkisi var. Makinayı durdurdu diye kimseye kızmıyoruz. Hiç de suistimal olmadı. Bizdeki yaklaşım tarzları böyle. Şirketin genelinde yaklaşım böyle ama bizde durum böyle.

Bizim şirketin en güçlü yanlarından biri operatörlerdir. Burada operatörler suçlanmaz,  tüm faaliyetlerde de desteklenir. Başarı da buradan gelir. Beyaz yakalılar da oraya destek olur. Genel olarak memnuniyet içinde olduklarını anlıyoruz. Ekip olarak çok güzel bir uyum içinde çalışıyoruz. Biz de sürekli kendimizi yeniliyoruz. Değişime ayak uydurmak için sürekli geliştiriyoruz.

- Siz ÇOSB Yönetim Kurulu’na da seçildiniz kısa süre önce. Herhalde ÇOSB’de çalışmaktan memnunsunuzdur değil mi?

- Bir OSB bu şartlarda ancak bu kadar güzel yönetilebilir. Çok memnunuz. Kadrosu da sağlam. OSB Müdürümüz Mehmet Özdoğan’ın tecrübesi belli oluyor. İyi bir takım ve ekiple çalışıyorlar. Çok başarılı bir dönem geçiriyorlar yönetim olarak.  Sorunların kolayca çözüldüğü bir ortamımız var. Çok başarılı buluyorum. ÇOSB, yolları, altyapısı, her yönüyle mükemmel bir yer.