İran’a ambargonun kalkması bizi tedirgin ediyor

Elvan Tekstil, Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren güçlü sanayi kuruluşlarından birisi.  İleri teknolojiye sahip makine parkuru ile yüksek kapasiteli baskı ve boyama faaliyetlerinde bulunan Elvan Tekstil Boya Apre San. Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Ulvi Eroğlu’nu bu sayımızda ‘İçimizden Biri’ köşemizde ağırlıyoruz. Eroğlu ile üretim çalışmalarını ve tekstilin güncel sorunlarını konuştuk.

- Aileden gelen yapımız imalatçılık. Babam İstanbul Kapalıçarşı’da kuyumcu imalatçısı. Mayamızda üretim var. Biz de 1990’lı yılların başlarında tekstile brode  sektörüyle giriş yaptık. Gebze’de sıkıntıya düşen bir arkadaşa ortak olarak işe başladık. Brode tesisimiz faaliyetine halen devam ediyor.

Bu sektör biz girdiğimizde Avusturya ve İsviçre’nin hakimiyeti altındaydı. Türkiye’de bilinen bir tek firma vardı. Onlar da mallarının büyük çoğunluğunu yurt dışında boyatma ihtiyacı duyuyorlardı. Sektöre girdiğimiz zaman şunu gördük: bunu üretiyorsunuz ama ihracat yapabilmeniz için onun boyahane safhasının olması lazım ki düzgün mal çıkartasınız. Bir boyahanenin elzem olduğunu anlayınca önce mevcut boyahaneleri nasıl geliştiririz diye İsviçre’den birkaç kişi getirdik. O zaman ünlü bir firma vardı. Onlarla anlaşarak işe girdik. Ciddi çalışma yapsak da pek başarılı olamadık.

Bunun üzerine, biz kendi brodemizi boyayalım diye 1990’lı yılların sonunda Çerkezköy OSB’de boyahane kurduk. Burada hazır olan bir boyahaneyi aldık ve makinelerin hepsini yeniledik. Brode üretimine uygun hale getirdik. Ondan sonra bu tamamen kendimize yönelik olduğu gibi ve diğer bütün brode üreten firmalara da aynı zamanda bir kapı olmuş olduk. Üretimi tamamen burada bitirdik ve işimiz ihracata dönüştü.

Brodede suda eriyen tela diye bir ürün kullanırız. Bunun 40 derece suda eriyeni,  90 derece suda eriyeni var. O telada ciddi sıkıntı vardı. Yurt dışından, Çin’den getirilen ama sadece bir firma tarafından getirilen bir malzemeydi. Tabii bu da maliyetleri yükseltiyordu. Ondan sonra biz bu telayı nasıl daha ucuza getiririz diye uğraştık. Çünkü tela bizim her kasnakta kullandığımız bir materyal. Veliköy’deki fabrikamızda telanın üretimine başladık.

Çin’den gelen telalar kalitesizdi. Japonya’dan geldiği zaman da ciddi maliyetler çıkıyordu. Şimdi biz hammaddesini Uzakdoğudan alıp telayı kendimiz yapıyoruz. Bu da ciddi yatırımdı. Hem telasını, aynı zamanda ipliğini üreten tesisleri ve boyahaneyi kurduk, entegre hale geldik. Bizim tekstile girişimiz böyle oldu. İhtiyaç ihtiyacı doğurdu, daha kaliteli nasıl üretiriz sevdası tamamen tekstile odaklanmamızı sağladı. Brode yapalım derken tekstilin her alanına girmiş olduk.

- Bir firmadan alacağımız vardı. Onun yerine size hazır fabrika verelim, dedi. Biz de gittik onu aldık. Aslında Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’nde olması lazımdı ama böyle bir süreç yaşadık. Şu anda Çerkezköy, Veliköy ve Gebze’de dört üretim tesisimiz var.

- Elvan Tekstil burada ağırlıklı olarak polyester boyuyor, bir de baskı yapıyor. Rotasyon baskı yapıyor. Hadımköy’de pazarlama firmamız var. Ağırlıklı olarak ürettiğimiz kumaşlarımızı pazarlama firmamız kanalıyla ihraç etmeye çalışıyoruz. Merkezimiz İstanbul Esenler’de, Koza  Plaza’da. İthalat departmanımız da orada. Burada ürettiğimiz ürünlerimizi kendimiz satıyoruz. İç piyasaya yönelik de Zeytinburnu’nda iş yerimiz var.

- Birçok Avrupa ülkesiyle beraber Arap ülkelerine bir de Türki Cumhuriyetlere önemli ihracat yapıyoruz.

- Avrupa’nın haricinde piyasalar ciddi sıkıntıda. Diğer ülkelerle olan ilişkilerimizden dolayı da sıkıntılar var. Bizim daha önceden en büyük ihracat yaptığımız ülkeler Suriye ve Mısır’dı. Fakat şu anda tamamen sıfıra indi. Oralar tamamen elimizden gitmiş durumda. Afrika ülkelerinin birçoğunu, bu piyasaları kaybettik.

İran, resmi çalışan firmalar açısından pazar olamadı. Açık hesap çalışan firmalar açısından iyi bir pazar. Ama bizim açımızdan pazar olamadı. Çünkü bugüne kadar parayı transfer etmede ciddi problemler oluyordu.

- Bizde her firma birbirinden farklıdır. Burası sadece Elvan Tekstil’in üretim yeri. Toplam 190 personelimiz var. Aylık kapasitemiz 500 ton ve bu kapasiteyi dolduruyoruz. Temmuz, Ağustos aylarında Avrupa’nın tatilde olmasından dolayı bizim için mutat olan bir düşüş yaşarız. Ama biz yine kapasitemizi yüzde 90 dolduruyoruz. Bu da kalitemizden dolayı oluyor.

Eski yerimizde mevcut yerimizin darlığında dolayı istediklerimizi yapamıyorduk ama bu yeni yerimizde hem işçi sağlığı ve güvenliği hem de üretim açısından çok daha kaliteli üretim yapıyoruz. Hem ürettiğimiz ürünler açısından hem de işçi sağlığı açısından çok kaliteli üretim yapıyoruz. Kanserojen malzemeler giyene zarar verdiği gibi üreten insana da zarar veriyor. Bunları tamamen ortadan kaldırdık. Bu bizim maliyetlerimizi yükseltti fakat bu yüksekliği kalitemizle absorse ettik. Piyasada kalitemizden dolayı tercih ediliyoruz. İhracat yapan her firma bunlara yönelmek zorundadır.

Personelimizin de bu konuda çok büyük destekleri oldu. Birçok denetimden başarıyla geçtik. INDITEX denetimlerinden tek seferde geçmiş firmayız. INDITEX Uluslararası bir denetim kurumudur. Genelde ihracat yapan firmaların, Zara gibi büyük kuruluşların çalıştığı firmaları denetlettiği kurumdur. Zara, bu denetim firmasına çalıştığı firmaları denetletiyor. Sadece ürün kalitesini değil her şeyi inceliyor. Çalışan işçiler için sadece Çalışma Bakanlığı kriterlerine göre değil, kendi kriterleri var onlara göre de denetliyorlar.

- Bizim en büyük problemimiz enerji maliyetleri. Enerjiyle ilgili bir destek bekliyoruz. Bugün İran bu anlaşmalara girdi diye endişe duyuyorsak bunun nedeni onların enerji maliyetlerinin ciddi anlamda düşük olmasındandır. Bizim ise maliyetlerimizin 3’te 1’ini enerji maliyetleri kapsıyor. Yüzde 35’lik kısmını enerji teşkil ediyor. Ciddi endişemiz var, İran acaba tekstilde bize rakip olur mu diye? Enerji bizim için en büyük açmaz.