Şarabı üretmekle kalmadı turizm için kolları sıvadı

ARİF ESEN
A Bağcılık Sorumlu Ortağı Özcan Arca, sinemadan makine mühendisliğine, inşaattan turizme ve otelcilikten şarapçılığa uzanan hikayesini ‘Global Sanayici’ye anlattı. Arca ile İstanbul Boğazı’nın girişine hakim, tarihin önünüzde resmi geçit yaptığı şiir gibi bir manzaraya sahip Cihangir’deki ofisinde görüştük. Karşıda Adalar, biraz beride Haydarpaşa Garı, Selimiye Kışlası, Kız Kulesi, Topkapı Sarayı, Ayasofya, Sultanahmet Camii, Süleymaniye Camii, Yeni Camii, Beyazıt yangın kulesi, hemen altta Meclis-i Mebbusan ve İstanbul Limanı’yla bir tarafta Boğaziçi, bir tarafta Haliç, Arcadia markasıyla A Bağcılık Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Arca Şallıel’le Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesi Hamitabat köyünde şarap üretimine giren Özcan Arca’nın sorularımıza verdiği yanıtlar.

BİR TARAFIM KARADENİZLİ YA İNŞAAT İŞİNE GİRDİM - Özcan Arca kimdir? Yaşamından kesitler aktarır mısınız? - İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Yüksek Mühendisliği bölümünden 1965 yılında mezun oldum. Önce özel sektörde birkaç yıl çalıştıktan sonra TÜBİTAK’ta araştırma uzmanı olarak işe başladım. Araştırma uzmanıyken yüksek lisans ve doktora için İngiltere’ye gittim. Doktoramı bitiremedim, ardından Türkiye’ye geldim. Bir de 1973 yılında özel sektör olarak faaliyet göstermek adına araştırmalar yaptım. Serde Karadenizlilik de olduğu için (anne tarafım Rize’lidir) inşaat işine girdik. Çok büyük projeler yaptık. Ardından Libya’ya gittik. Libya’da da iş bitiren firma olduk. Ambargo nedeniyle işler yürüyemez hale gelince tekrar geri geldik. 
1980’li yıllarda Libya’ya gittik. 1984’e kadar 287 konut  bitirdik. Libya’nın batı bölgesinde bir yerde. Bunu bitirdikten sonra Soytaş devam ettiği bir işi bizim bitirmemizi istedi. 1990’lı yıllarda bu işe de girdik. Biraz çaba gösterip toparladık ama toparlayamadık. Bize dediler ki; ‘Birleşmiş Milletler’in ambargosunu kaldırın ki biz de size para verelim’. Ondan sonra Türkiye’ye büyük sıkıntılarla döndük. İyi ki o dönemde turizme yönelmişiz. Merakımız ve işe girmemiz sayesinde turizme karakterimin yatkın olduğunu fark ettim. O dönemde rahmetli Turgut Özal’ın da turizme verdiği önem ve bizim de başlangıçtan itibaren bir yatkınlığımız olduğu için bu yöne yöneldik. Yurtdışında bu işi büyük organizasyonlar olarak yapan yabancı firmalarla çalıştık. Baltur, Robinson gibi uluslararası çok büyük potansiyeli olan firmalarla çalıştık. Turizm konusunda büyük bir birikimiz oldu. Sarıgerme’de otel işlettim, 40 kadar otele danışmanlık yaptım.
İKİ YIL TÜRKİYE’Yİ KARIŞ KARIŞ TARADIK - Toprağa ilginiz nasıl doğdu? - Yıllar geçtikçe toprağa karşı ilgimiz arttı. Benim zaten yıllardır şaraba karşı bir ilgim var. Sarhoş olmamak kaydıyla iyi bir şarabı yemeğin bir parçası olarak görürüm. Biz toprakla uğraşalım dedik. Ne yapalım deyip araştırmalar yaptım. Ailemizin de herhangi bir toprağı yok. Biz bu konudaki bilgimizi nasıl hayata geçiririz, hangi profesyonellerle çalışsak bu işin içinden çıkarız diye konuştuk, iki yıl kadar Türkiye’yi karış karış taradık, yer aradık. Trakya’nın bu iş için ideal olduğunu fark ettik. Trakya’nın her yönüyle gizli bir potansiyel olduğunu gördük. Aradığımız toprağı bulana kadar yaklaşık 15 bin kilometre yol yaptık. Ardından şu andaki Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesinin Hamitabat köyündeki yerimizi aldık.
2 BİN DÖNÜM ARAZİ ALDIK - İlk dikimleri ne zaman yaptınız? - 2002 yılından itibaren Trakya’ya yerleştik ve toprak alma ile toprağın ıslahına başladık. 2 bin dönüm arazi aldık. İlk dikimlerimizi 2004 yılında 380 dönüme yaptık. Belki 100 dönüm daha bağ yaparız. Bağlarımız 4-6 yaşında. Bizim amacımız sürdürülebilir bir tarımı hayata geçirmekti. Bunun için uzun projeksiyonlu işlere girdik. Sürdürülebilirde kastımız olabildiğince az kimyasal kullanıp, doğanın kendi  özelliklerini olabildiğince öne çıkararak ilaçlama yerine böcekleri kullanarak bir uygulama yaptık.
PETRUS ŞARABININ ÜRETİMİNDE ÇALIŞTIM - Toprakla ilk kez haşır neşir olduğunuza göre uzman bir ekiple çalışmanız gerekiyor. - Bu konuda da şanslıyız önemli danışmanlarla çalışma şansımız oldu. Halen de bizim şaraplarımızı yapan Michael Sargues dünyanın en iyi şampanyasını yapan kişi. Clinton ailesinin Beyaz Saray’da yemeklerinin sunumunu yapan onların takdirini alan bir isim. Michael’e Türkiye’yi sevdirdik. Gerçekten çok sevdi. Türkiye’ye 5 defa geldi. Bizim şaraplarımızı yapıyor. 
Michael Scherer Fransız ama 30 yıl önce California’ya yerleşmiş. Burada Fransız kristal şaraplarının yöneticiliğini hem de şarap yapımcılığını üstlenmiş. Kökeni Fransız ama kendini ABD’li hissediyor. Michael Sargues sayesinde Petrus’un California’daki Dominos şarap üretim merkezinde çalışma fırsatı buldum. Bu benim için çok önemlidir. İtalya ve Fransa’da 80 kadar şaraphaneyi gezdim, inceledim. Kızım Yeni Zelanda, Fransa, İspanya ve ABD’de dört yıl boyunca şaraphanelerde ve bağbozumunda işçilik yaptı.
TRAKYA’DA POTANSİYEL BÜYÜK BİR HOLLONDA, BELÇİKA SAKLI - Trakya ayçiçeği ve buğday ekilen bir bölge… Trakya, toprağıyla, iklimiyle, insanıyla Türkiye’nin olması gerektiği gibi bir yer. Türkiye’nin her yerinin böyle olmasını istiyorum. Fakat bugüne kadar Trakya’nın bu potansiyeli pek görülmemiş ve kullanılmamış. İhmal edilmiş. Bunun da sebebi yanlış tarım politikaları olmuş. Sadece ayçiçeği ve buğday ekimine yönelmişler gelişme ruhunun önüne set çekilmiş. Trakya ayçiçeği ve buğday döngüsüne terk edilmeyecek kadar değerli bir yer. Trakya’da bir Belçika, bir Hollanda saklı. Biz bunu açığa çıkaralım dedik. Bu işten ziyade yaşam biçimi ve heyecanla yapılacak işler. Biz şarabımızı yaptıktan sonra başarılı olduk.