Sosyal Girişimci

………………..

ABD’de başlayan ‘küresel ekonomik kriz’ önce bu ülkenin ekonomisini yerle bir etmişti. Bir Türk atasözü ‘büyük başın büyük derdi olur’ der ya; ABD ekonomisindeki hasar da çok büyük olmuştu. ABD Başkanı Barack Obama, bir dizi reform yaptı. Halen de sıkıntılar devam ediyor. Ancak o zor günlerde Başkan Obama’nın çok güzel bir fikri vardı. ABD’de ve dünyada büyük ekonomik krizlere genellikle ‘vahşi kapitalist, acımasız dev şirketler’ neden olduğu için Başkan Obama ‘Sosyal Girişimciliği geliştirme ve destekleme’ kararı almıştı. Bu konudaki vizyonunu halen de sürdürüyor.

Peki ne idi Sosyal Girişimcilik ve kime Sosyal Girişimci denir?

En anlaşılır tanımı ‘yaptığı girişimle (işle) sadece kâr elde etmeyi amaçlamayan aynı zamanda toplumun dar gelirli ve zor durumdaki kesimlerini de harekete geçirerek, hem onların hayatında hem de bulundukları bölgede pozitif değişim sağlayanlara Sosyal Girişimci deniyor.

Bu konuyu dev şirketlerin kâr elde etmekten utanıp ‘sosyal sorumluluk’ adı altında bir miktar parayı toplum için kullanmasıyla karıştırmayın. Elbette bütün şirketlerin ‘istihdam sağladıkları ve vergi ürettikleri’ için topluma çok faydalı ve sosyal yönünün anlamı büyük. Bu başka bir konu ki biz Sosyal Girişimci’ye dönelim.

Barack Obama’nın çabası sadece kendi ülkesi için de değildi. Özellikle de dünyanın yoksul ülkelerinde bu tür ‘lider’ kişiliklerin desteklenmesini amaçlıyordu. Bu süreç halen devam ediyor ancak, ‘kapitalizmin tapınağı’ bir ülkenin başkanı bile bu konulara çok kafa yorarken, Türkiye’de Sosyal Girişimcilik konusu hak ettiği ilgiyi görmedi. Peki hiç mi yok? Elbette var.

Şahsen Küçük ve Orta Boy İşletmelerle (KOBİ) özel olarak ilgilenen ve Anadolu’yu çok gezen biri olarak ben öyle ilginç örneklerle karşılaşıyorum ki konuyu sadece bir girişimcilik öyküsü olarak sunsam da bu tür girişimcilerin gerçek değerini elbette biliyorum. İşte bunlardan biri Kocaeli’de bir esnaf babanın ailesi tarafından geliştiriliyor. Göçmen Börekçilik’ten bahsediyorum. Fabrikada 120 kişi çalışıyor ve bu 120 kişinin 115’i kadın. Bu kadınlar arasında evlatları tarafından ihmal edilmiş 60 yaşında kadınlarda var, hayırsız koca yüzünden çocuklarına ekmek götürmek zorunda olan 25’lik taze gelinler de...

Düşünün Türkiye’nin dev sanayi şirketlerinin ortasında bir göçmen esnaf ailesi ‘börekçilik’ yapmaya başlıyor. Çevredeki 115 vasıfsız ev hanımını ya da ev kızını hem meslek sahibi yapıyor hem de onlara iş veriyor. Elbette bu şirket de kar elde etmek zorunda ve büyümek istiyor. Ancak, öyle bir kaderle nikah kıyılmış ki kar ettikçe büyüyecek, büyüdükçe daha çok ev kadını ve ev kızını işe alacak. Türkiye’de kadın istihdam oranının yüzde 25’leri aşamadığını düşünürsek, yaptıkları iş bulundukları bölge için çok değerli bir dönüşüme yol açıyor. İş konusu ise geleneksel bir ürünü ticarileştirmekten ibaret.

Böyle örneklerin çoğalması dileğiyle...