Tedarik zincirinde lojistik maliyetleri ve fırsatlar

Lojistik ise tüm kaynakların ihtiyaç duyulduğu yere ihtiyaç duyulduğu kalite, zaman ve maliyette temin edilmesi organizasyonudur. Biz bu yazımızda lojistiğin kaynaklarından hammadde ve yarı mamul teminine dair maliyet ve fırsatlardan bahsedeceğiz.

Tedarik zinciri tasarımdan satış sonrasına kadar geniş bir kapsamdır. Ürünün tasarımında tedariği etkileyecek, satış sonrasını etkileyecek konuların bu kapsama alınması son yirmi yılda kavramı bir lojistik anlayışından topyekün faaliyetler zincirine taşımıştır. O halde tedarik zinciri dediğimizde küçük yapıları tartıştığımızı bir kez daha vurgulayalım ve lojistik maliyetlerine odaklanalım.

Lojistik ise tüm kaynakların (makine, hammadde, insan, para, vb..) ihtiyaç duyulduğu yere ihtiyaç duyulduğu kalite, zaman ve maliyette temin edilmesi organizasyonudur. Biz bu yazımızda lojistiğin kaynaklarından hammadde ve yarı mamul teminine dair maliyet ve fırsatlardan bahsedeceğiz.

Neleri ölçmeli?

• Birim başına (adet, kg) nakliye maliyeti,

• Toplam nakliye maliyeti,

• Birim başına (adet,kg) depolama maliyeti,

• Birim başına stok maliyeti,

• Toplam stok maliyeti,

• Birim başına (adet,kg) yönetim maliyeti,

• Birim başına (adet,kg) kalite kontrol maliyeti,

• Birim başına paketleme/ambalaj maliyeti,

• Zamanında teslimat performansı, (Beklenenden bir saat/bir gün önce veya sonra toleransında)

• Hatalı parça ayıklama maliyeti,

• Parça satın alma fiyatı ve hammadde fiyatları değişim grafikleri (karşılaştırmalı),

• Yeniden sipariş verme maliyeti,

• Optimum sipariş miktarı (Parça bazında) ve optimum stok miktarı kıyaslaması,

Bu maddelerin her biri aylık olarak grafik haline getirilir ve yukarı yönlü veya aşağı yönlü hareketler sebep-sonuç ilişkisiyle tartışılır. İstenen değerler yani hedefler her bir madde için tek tek belirlenmiştir ve sapma yönetilir. Sapmanın yönetilme tarzı ise problem çözme teknikleri uygulaması ve dolayısıyla sürekli iyileştirme yöntemleri olacaktır.

Fırsatlar nelerdir?

Aristo’ya göre “Ölçmek bilmektir” o halde yukarıdaki maddelerde orta vadede sapmaları gördüğümüzde incelemeye başlayacağız ve kısa bir süre sonra aşağıdaki önerilere ulaşacağız:

• Bazı parçalarda/ürünlerde ambalaj tipini değiştireceğiz,

• Bazı ürünlerin stoklama maliyetlerinin ve toplam maliyete etkilerinin ne kadar yüksek olduğunu göreceğiz,

• Kalite kontrol maliyetlerini incelerken bazı parçalara ne kadar çok emek ve kaynak dolayısıyla para harcadığımızı ve kronik sorunu olan paraları keşfedeceğiz,

• Satın alma fiyatlarında önerilere boğulacağız,

• Optimum sipariş miktarı ile stok miktarı arasında çelişki olduğunu görecek ve karar vermeye zorlanacağız,

• Lojistik yöntemini tedarikçisini değiştirmek isteyeceğiz veya alternatif tedarikçiden teklifler alacağız.

Aslında organizasyonun ilgili kademesindeki arkadaşlarımızın bu sorunların detaylarına ve çözüm önerilerine sahip olduklarını fark edeceğiz. Bugüne kadar bu kadar detaylı ölçmediğimiz ve çalışanlarımızı bu kadar etkin yöntemle dinlemediğimiz için kaybettiğimiz zamana üzüleceğiz. Konuda bilgili, referansları güçlü, anlatan değil uygulayan ve para kazandıran danışmanları arayıp bulmadığımız için de hayıflanacağız.