TOBB, Babacan, Kızılot bastırdı,Yeni TTK’da maddeler değişti

03 Ağustos 2012, 11:37:36:

Sadi ÖZDEMİR

Türk iş dünyası bir kabus gördü. Başlangıcı güzel olan bir rüya sonra kabusa dönüştü. Nasıl mı?

Önce başta Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) başta olmak üzere bütün iş dünyasının ortak isteğiyle eskimiş, köhnemiş Türk Ticaret Kanunu TBMM’deki bütün siyasi partilerce uzlaşılarak yenilendi. Adı da Yeni Türk Ticaret Kanunu (Yeni TTK) oldu. 1 Temmuz’da yürürlüğe girecek şekilde kanun çıktı. Uzun süre kimse itiraz etmedi, daha doğrusu kimse farkına bile varmadı. Kanunun yürürlük tarihi yaklaştıkça ve ‘kanunu tanıtma’ faaliyetleri geliştikçe ortalık karıştı. Kanunu biraz inceleyen herkes ‘vay yandım’ diye feryat etti. Çünkü kanunda, çok sayıda hapis cezası, basit ihmallerde bile yüksek para cezaları, piyasa şartları düşünüldüğünde uygulaması imkansız yenilikler, şeffaflık ile rekabeti karıştıran maddeler olduğu anlaşılıyordu.

■ İKİ BAKAN GERİLDİ

Yeni TTK o kadar gerilim yarattı ki hükümetin iki bakanı bile neredeyse kavgaya tutuşacaktı. İşin patronu konumundaki Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, “Kanun aynen yürürlüğe girecek” diye beyanatlar verirken, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, “Yeni TTK’da değişmesi gereken maddeler var, değiştirilemezse yürürlük ertelenir” diye açıklamar yaptı. Uzmanlar tarafında ise TOBB’un ekibi oturdu ayrıntılı bir çalışma yaparak bir “değişmesi gereken maddeler” listesi hazırladı. Süreç boyunca en çok konuşulan kişi ise Prof. Dr. Şükrü Kızılot oldu. Tüm maliye camiasının ‘üstad’ kabul ettiği Şükrü Hocamız, ilk alarmı veren isim olarak 55 maddenin iş dünyası lehine değişimesinde en önemli etkiyi sağladı. Hatta yol bayunca birkaç kez karşılaştığımız Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın “Şükrü hoca öyle yazsa da” diye gönderme yaptığına bizzat tanık olduk.

■ HAPİS KABUSU BİTTİ

1 Temmuz’da yürürlüğe giren Yeni TTK’da iş dünyasının ısrarı üzerine gerçekten radikal değişiklikler oldu. Bağlı şirketlerle ilgili rapor tutmayanlar başta olmak üzere 2 yıla kadar hapis öngören cezalar, 4 bin liraya kadar para cezasına çevrildi. Bu değişikliğe göre, “İşletme defteri tutmayanlar, her türlü belgenin fotokopisini tutmayanlar, defterlerini notere onaylatmayanlar, defter ve kayıtlarını Türkçe tutmayanlar, her faaliyet döneminin açılış ve kapanışında envanter çıkarmayanlar, bilgisayar ortamındaki defter ve kayıtları denetim sırasında basılı olarak hazır tutmayanlar” 4 bin lira idari para cezası ödeyecek. Kanun önceki haliyle bu işlemleri yapmayanlar için 200 günden az olmamak üzere adli para cezası öngörüyordu. Yine 100 günden 300 güne kadar adli para cezası öngörülen, “defter ve kayıtlarını Türkiye muhasebe standartlarına uygun tutmayanlara” 4 bin lira idari para cezası verilecek.

“Bağlı şirketlerle ilgili rapor tutmayanlara” 200 günden az olmamak üzere adli para cezası uygulanacak. Kanun önceki haliyle rapor tutmayanlar için de 2 yıla kadar hapis cezası isteniyordu. “Defter, kayıt ve belgeler ile bunlara ilişkin bilgileri denetim elemanına sunmayan ve denetimi engelleyenlere” 300 günden az olmamak üzere adli para cezası verilecek. Bu konuda da önceki haliyle kanun 2 yıla kadar hapis öngörüyordu.

■ İNTERNET ZORUNLULUĞU ÇÖZÜLDÜ

“İnternet sitesini oluşturmayan şirket yöneticilerine” 100 günden 300 güne kadar adli para cezası isteniyor. Kanunda bu durumdaki şirket yöneticileri için 6 aya kadar hapis, 100 günden 300 güne kadar adli para cezası öngörülüyordu. Şirket kuruluşu, sermaye artırımı, ana sözleşmede değişiklik işlemleri için işlem denetçisinden rapor alma şartını içeren hükümler de Yeni TTK’dan tamamıyla çıkarıldı. Küçük şirketlere internet sitesi kurma zorunluluğu da kaldırıldı. İşadamlarının en çok itiraz ettiği konulardan biri olan, internet sitesinde yayınlanacak bilgilere de sınırlandırma getirildi. Yapılan değişiklikle, şirketlerin her türlü finansal tabloları ve bunlara ilişkin raporları artık internet sitesinde yayınlanmayacak.

■ ŞİRKETTEN BORÇ ALMA

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın en çok savunduğu maddelerden biri olan Yeni TTK’nın şirket ortaklarının borç para alınmasını engelleyen, “şirkete boçlanma yasağı” başlıklı 358. madde de ciddi değişikliğe uğradı. Bu maddenin ortakların şirketten borç alamayacağı yasağını getiren 2., 3. ve 4. fıkraları metinden çıkarıldı. Böylece yönetim kurulu üyeleri ile bunların yakınlarının şirketten borçlanması ve ortaklar ile yönetim kurulu üyelerine şirketler tarafından garanti, kefalet ve teminat verilmesi yasağından geri adım atılmış oldu.

YORUM YAZ, SEN DE GÖRÜŞÜNÜ BİLDİR