Trakya’da sanayinin rekabet gücünü artıracak adımlar

Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Bölgesel Gelişme ve İş Dünyası ve Sivil Toplum Kuruluşlarıyla İlişkiler Bölüm Sorumlusu Ceren Aydın ile Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) bünyesinde sürdürülen Enerji ve Çevre Teknolojileri Bölgesel İnovasyon Merkezi hakkında konuştuk.
Projenin Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) tarafından desteklendiğini kaydeden Aydın, projedeki amacın bölgelerin rekabet gücünü artırmak olduğunu söyledi.
- TÜSİAD’ın da destek verdiği ve Namık Kemal Üniversitesi ile ortaklaşa hareket edilen Enerji ve Çevre Teknolojileri Bölgesel İnovasyon Merkezi hakkındaki görüşlerinizi alabilir miyiz?
- “Bölgesel İnovasyon Merkezleri Projesi” Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), Ulusal İnovasyon Girişimi (UİG), TÜSİADSabancı Üniversitesi Rekabet Forumu (REF) ve 6 bölgesel federasyon ile 4 sektörel federasyondan oluşan ve yaklaşık 10 bin iş insanını temsil eden Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) tarafından yürütülen bir projedir. Proje ile hedeflenen, bölgesel kalkınma açısından önem taşıyan bölgesel rekabet gücünün artırılması amacıyla, yerel aktörlerin inovasyon, Ar-Ge ve teknoloji alanında daha fazla proje üretmesi için işbirliğini sağlayan mekanizmaların geliştirilmesidir. Ana projemiz, TÜBİTAK İŞBAP programı tarafından desteklenmektedir. Alt projeler olarak, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde, bölgelerin ihtiyaç ve öncelikleri çerçevesinde belirlenen alan veya sektörler için bölgesel aktörlerle birlikte sözü edilen işbirliği platformlarını oluşturuyoruz. Ana proje altında, yurtdışındaki başarılı örnekleri inceleyerek Türkiye için bir bölgesel inovasyon merkezi modeli oluşturduk. Merkezleri bu modeli esas alarak yapılandırıyoruz.

►TRAKYA BİZİM İÇİN BÜYÜK AVANTAJ
Trakya Bölgesi, bu açıdan çok şanslı olduğumuz da bir bölge oldu. Hem Namık Kemal Üniversitesi gibi üniversite – sanayi işbirliğine büyük önem veren dinamik bir paydaşımız var, hem de Trakya’da sanayici ve işadamları örgütlü yapıları ile işbirliğine çok açık bir yaklaşım sergilemekteler. TÜRKONFED’in bölgeyi kapsayan federasyonu bunun için iyi bir altyapı oluşturdu. Bölgenin bu özelliği, çok başarılı sonuçlar alacağımıza şimdiden işaret ediyor.

►ÇEVRESEL ETKİLER EN AZA İNDİRİLECEK
Bölgede, yaptığımız toplantılarda, çevre teknolojileri ve enerji alanlarının üniversite-sanayi işbirliğine en çok ihtiyaç duyulan alanlar olduğu öne çıktı. Bu amaçla, ilk merkezin bu konuda oluşturulması kararlaştırıldı. Paydaşlar belirlendi. Proje hazırlandı. Merkezin öncelikli hedefi, bölgede sanayinin çevresel etkilerini en aza indirecek ve enerji verimliliği sağlayacak projeler geliştirilmesi için uygun mekanizmaların geliştirilmesi. Projenin, uluslararası boyutu da mevcut. TÜSİAD’ın, Fransa’daki muadil kuruluşu MEDEF ile imzaladığı bir işbirliği protokolü var. Merkez oluşturulunca, Fransa’da aynı alanda çalışan bir merkez ile eşleştirme yapılacak. Bu da ileride burada oluşturulacak merkezlerin, uluslararası alanda işbirlikleri için de önemli bir paydaş sağlamış olacak.

- Projenin üst koordinatörü olan TÜSİAD üniversite-sanayi işbirliğine nasıl bakıyor? Bölgesel yaklaşımınızın sebepleri nelerdir?
- TÜSİAD olarak, rekabet gücünün belirleyicisi olan verimlilik ve üretkenlik olgularının temelinde teknoloji ve yenilikçilik kapasitesinin bulunduğuna inanıyoruz. Bu çerçevede, Ar-Ge, teknoloji üretimi, kullanımı ve aktarımı, bilgi teknolojileri, telekomünikasyon, girişimcilik, inovasyon, eDevlet ve kalite konularını destekleyici çalışmalar, Bilgi Toplumu ve Yeni Teknolojiler Komisyonumuz tarafından yürütülmektedir. Bu alanlarda da üniversite- sanayi işbirliği her zaman özel önem verdiğimiz, teşvik etmeye çalıştığımız bir konudur. Zaten, üyelerimiz de bu konuda önemli çalışmalar yürütmektedir. Üniversite-sanayi işbirliğinin yanı sıra, TÜSİAD olarak biz de, üniversitelerle yakın ilişki içindeyiz. Bu kapsamda, araştırma yapma ve görüş oluşturma sürecini akademisyen ve bilim insanları ile desteklemek, üniversitelerle daha etkili bir işbirliği yapmak, uluslararası standartlarda araştırma projeleri yürütecek, yabancı ülkelerdeki muhatap araştırma merkezleri ile işbirliği yapacak bir dizi forum oluşturduk. Örneğin, rekabet konusunda Sabancı Üniversitesi ile “Rekabet Forumu”, mikro ve makro ekonomik araştırmalar için Koç Üniversitesi ile “Ekonomik Araştırma Forumu”, uluslararası ilişkiler alanındaki gelişmeleri takip etmek; Avrupa Birliği'nin siyasi ve ekonomik bütünleşme sürecini izlemek gibi alanlarda çalışma üzere de Boğaziçi Üniversitesi ile “Dış Politika Forumu” kurulmuştur.

►YENİLİKÇİ ÜRÜN VE TEKNOLOJİYE TEŞVİK
Bahsettiğim çalışmaların yanı sıra, yenilikçi ürün ve teknoloji geliştiren kurumları teşvik amacıyla, TÜBİTAK ve Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) ile birlikte, "Teknoloji Ödülleri ve Kongresi", Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) ile de e-Devlet uygulamalarını teşvik etmek amacıyla da "e-TR Ödülleri ve Kongresi"ni düzenliyoruz. Ayrıca, Bölgesel İnovasyon Merkezleri projemiz ile de, bölgesel düzeyde, sanayicilerin ve hatta genel olarak iş dünyasının, bölge üniversiteleri ile rekabet gücünü artırıcı yenilikçi projeler üretmek amacıyla bir araya gelmelerini sağlayacak merkezlerin oluşumunu hedefledik. Buradaki nihai hedefimiz elbette bu projeler sonucunda çok daha fazla katma değer yaratan yenilikçi üretimin sağlanmasıdır.

- Neden bölgesel yaklaşım?
- Bölgesel yaklaşımımızın nedenine gelince; bugün bildiğimiz gibi, ülkemizde bölgeler arasında önemli gelişmişlik farkları mevcut. Bu farklılık, büyüme önünde ciddi engel oluşturmakta, bu açıdan bölgesel farkların azaltılması ve bununla birlikte, bölgelerin potansiyellerin en iyi şekilde değerlendirilmesi çok önemli. Bunun önemli bir aracı da bölgenin rekabet gücünün artırılmasıdır. Rekabet gücü açısından, inovasyonun, daha fazla katma değer yaratan, teknoloji içeren ürünlerin üretiminin gerekliliği de açık. Bugün farklı bölgelerimizde büyümeyi sağlayan çok önemli firmalarımızın, bu atılımı ve dönüşümü gerçekleştirerek bunu sağladığını görüyoruz. Bununla birlikte, bölge ekonomileri ve bölgelerin rekabet gücünün artmasında önemli rol oynayacak ve ağırlığı küçük ve orta ölçekli olan şirketlerin büyümesi önündeki en önemli engeller olarak, kurumsallaşmaları, finansmana erişimleri ve inovasyon kapasiteleri karşımıza çıkıyor. Bunlar aslında hep birbirleriyle bağlantılı. TÜSİAD olarak, tüm bu konularda çalışmalar yürütüyoruz. Üniversitesanayi işbirliğine de bu açıdan yaklaşıyoruz. Çünkü inovasyon, ar-ge ve teknoloji üretimi açısından sağlanacak gelişmenin yolu, daha etkili bir sanayiüniversite işbirliğinden geçiyor.
- İŞBAP Destekleme Programı hakkında bilgi verir misiniz?
- İŞBAP, TÜBİTAK'ın teknoloji dallarında ilgili taraflar arasında işbirliğini oluşturmak,artırmak ve bunların somut çıktılara yönelecek şekilde gelişmesini sağlamak üzere önerilecek işbirliği ağlarının ve platformların kurulmasını destekleyen bir program. Kurulacak işbirlikleri ile ülkemizin uluslararası rekabet gücünün artmasına katkı sağlanması bekleniyor. İŞBAP, somut ar-ge veya inovasyon alanında projelerin desteklendiği değil, bu tür projelerin çok daha fazla üretilebilmesi için tarafların bir araya gelmesini ve işbirliği yapmasını sağlayacak mekanizmaların desteklendiği bir program. 3 yıl için bu tür oluşumlar, yıllık azami 250.000 TL’ye kadar desteklenebiliyor. Burada proje bütçesinin yarısını proje sahibi sağlıyor, diğer yarısını ise TÜBİTAK.